ทุเรียนพื้นบ้าน

เราเชื่อว่าเพื่อนๆ หลายคน คงไม่รู้ว่า ในโลกนี้ มีทุเรียน อยู่ 2 ประเภท ประเภทแรก คือ ทุเรียนพันธ์ เช่น พันธ์หมอนทอง , ชะนี , ก้านยาว ฯลฯ ประเภทนี้ รู้จักกันดี มีขายอยู่ตามท้องตลาดทั่วไป แหล่งทุเรียนพันธ์ ที่ขึ้นชื่อ อยู่ที่ จ.ระยอง , จันทบุรี แถบภาคตะวันออก ของพวกเรา ส่วนประเภทที่ 2 คือ ทุเรียนพื้นบ้าน หรือ ทุเรียนป่า ที่เรียกว่าทุเรียนป่า เพราะค้นพบครั้งแรก ในป่าดงดิบ ที่มีเฉพาะภาคใต้ นั่นเอง ช่วงวันหยุด เรามีโอกาสได้เข้าสวนทุเรียนพื้นบ้านของพ่อแม่ ที่ต.เขาพระ อ.รัตภูมิ จ.สงขลา ที่ปัจจุบันอายุ นับร้อยๆปี หรือที่คนทั่วไป เรียกว่า สวน 200 ปี ในวันนี้ เราขอนำเสนอทุเรียนบ้าน ให้เพื่อนๆได้รู้จักกันนะจ๊ะ

ที่ต.เขาพราะ นับว่าเป็นแหล่งทุเรียนพื้นบ้านที่มีมาก เป็นอันดับต้นๆ ของภาคใต้ ทุเรียนบ้าน จะมีอายุยืนยาวกว่าทุเรียนพันธ์ ( ทุเรียนพันธ์อายุ ไม่เกิน 30 ปี ) ทุเรียนบ้านที่นี่ บางต้น อายุ ถึง 200 ปี ลำต้น จะสูงใหญ่ แผ่กิ่งก้านสาขา อลังการ บางต้น จะมีพอน หรือ รากที่ยกตัวขึ้นมา เพื่อหาอาหาร สูงใหญ่ หลายคนโอบ เรียกว่า ปลูกครั้งเดียว ได้กินกัน ชั่วลูก ชั่วหลาน กันเลยทีเดียว

น่าแปลกใจที่ ถึงแม้ต้นจะสูงใหญ่เพียงใด ธรรมชาติ ก็ออกแบบ มาให้เป็นอย่างดี นั่นคือ ผิวหรือ เปลือกของทุเรียนบ้าน จะแข็งแรง ป้องกันแรงกระแทกดุจดั่งบุด้วยโฟมอย่างไงอย่างงั้น เมื่อผลตกลงสู่พื้นดิน เนื้อข้างในไม่ได้บุบสลายแต่เพียงใด...
ทุเรียนบ้านจะมีผลที่เล็กกว่า ทุเรียนพันธ์ รสชาดจะเข้มข้นกว่า กลิ่นจะแรงกว่า ว่ากันว่า หากได้รับประทานในสายพันธ์ที่ดี รสชาดจะสุดยอดเหนือคำบรรยาย หรือแม้แต่การนำไปทำขนมข้าวเหนียวทุเรียน รสชาด และกลิ่นจะอร่อยกว่า ใช้ทุเรียนพันธ์หลายเท่า และหากนำไปกวนผสมกับทุเรียนพันธ์ ทุเรียนกวนกะทะนั้น รสชาดจะหวานมัน กลมกล่อมมากกว่าการใช้ ทุเรียนพันธ์ เพียงอย่างเดียว ทุเรียนบ้านมีความหลากหลายทางชีวภาพ ทำให้ที่นี่มีทุเรียนบ้านหลากหลายสายพันธ์ บ้างก็เป็นสายพันธ์ที่เนื้อมาก มีความหวานมันส์ เมล็ดเล็ก ฯลฯ ซึ่งสายพันธ์ต่างๆเหล่านี้ พ่อแม่ได้ตั้งชื่อไว้ เพื่อให้ง่ายในการจดจำ....

จากรูป พ่อแม่ ตั้งชื่อว่า ขันทอง เจ้าขันทอง ผิวเปลือกจะสีเหลือง เนื้อมาก เนื้อสีเหลืองอ่อน เมล็ดเล็ก รสชาด กลมกล่อม เรียกว่า เป็นต้นชูโรง หากใครได้ลิ้มรส อาจจะเลิกกินทุเรียนพันธ์กันเลยทีเดียว อะไรประมาณนั้น... นี่คือ สายพันธ์ไข่ควาย ตั้งชื่อจากรูปลักษณ์ คิดเองนะจ๊ะ จะเป็นสายพันธ์ ผิวจะเกรียนๆ แกะง่าย เนื้อมาก เนื้อสีขาว รสชาด กลมกล่อม อีกเช่นกัน
สายพันธ์ ไอ้รัด เนื้อมาก เนื้อสีขาว รสชาดกลมกล่อม น่าแปลกที่ทุเรียนถ้า เป็นลูกต้นเดียวกัน ลักษณะของมัน ก็จะเหมือนกัน แม้ไปตั้งรวมๆกับต้นอื่น เราก็จะรู้ได้ทันที นี่คือ เจ้ารัด.. ของสวนที่นี่

นี่คือสายพันธ์ เจ้าใบหนา เปลือกจะแข็งมาก ต้องใช้วิชาแบบการแกะทุเรียนพันธ์ ถึงจะจัดการได้ ถ้าปอกได้แล้ว จะได้ลิ้มรส แบบครบเครื่อง รสชาด หวานมัน เนื้อสีขาว เมล็ดเล็ก

จากตัวอย่างสายพันธ์ ดังกล่าว เมื่อเรานำเมล็ด ของสายพันธ์เหล่านั้น มาปลูกใหม่ ก็ใช่ว่าจะได้สายพันธ์เหมือนเดิม ดังนั้น ในแต่ละสวน จะมีทุเรียนบ้านนับร้อยสายพันธ์ บางสายพันธ์ก็พันธ์ดี บางสายพันธ์ก็แทบจะไม่มีเนื้อให้ได้ลิ้มลอง ดังนั้น ถ้าไปซื้อทุเรียนบ้าน ก็ต้องใช้สโลแกนว่า ตาดี ก็ได้ ตาร้ายก็เสีย เพราะเราไม่อาจรู้ได้ ลูกใหน สายพันธ์เป็นอย่างไร เจ้าของสวนเท่านั้นจึงจะรู้ดี....