เที่ยวพม่าด้วยตัวเอง

การเดินทางด้วยตัวเอง เริ่มต้นอีกครั้ง.. หลังจากพินิจพิเคราะห์อยู่นาน ว่าจะไปไหนดี สุดท้ายก็มาลงเอยที่ประเทศพม่า เพื่อนบ้านของเรา ด้วยจังหวะ วันเวลาที่ลงตัว ที่สายการบินต่างๆ พาเหรด กัน เปิดตัว ที่เมืองมัณฑะเลย์ เราก็เลยถือโอกาสนี้ ท่องเที่ยวพม่า... ย่างกุ้ง - พุกาม - มัณฑะเลย์

สำหรับรายละเอียดในการเดินทาง เราจะทำการรวบรวมไว้ใน บันทึกการเดินทางไปเที่ยวพม่า ด้วยตัวเอง ซึ่งเพื่อนๆ สามารถเข้าไปอ่านได้

ในวันนี้ เราเริ่มต้นที่เมืองย่างกุ้ง หลังจากที่ สายการบินนำพาเรามาถึงสนามบินมิงกลาบา เมืองย่างกุ้ง ประเทศพม่า ในเวลาประมาณ 8 โมงเช้่า เราผ่านพิธีการตรวจคนเข้าเมือง ใช้เวลาไม่นานนัก ก็เดินทางออกจากสนามบิน เราใช้บริการรถแท็กซี่ ภายในสนามบิน เพราะรู้สึกปลอดภัย และสบายใจตี ราคาอยู่ที่ 10 เหรียญ ให้ไปส่งที่โรงแรม ใจกลางเมือง โดยบอกชื่อโรงแรม ตั้งแต่แรก ซึ่งแท็กซี่รู้จักเป็นอย่างดี ก็โอเค ไปกันเลย..

แต่เส้นทางไม่ได้โรยด้วยกลีบกุหลาบ เช้าวันนั้น ทั้งฝนตกรถติด การเดินทางไปเมืองย่างกุ้ง ยาวนานกว่าที่คิด เราติดอยู่บนรถนานกว่าการเดินทางจาก กรุงเทพฯ - ย่างกุ้ง สงสารคุณสามี ที่หลับแล้ว หลับอีก อยู่บนรถ... เกือบสองชั่วโมง เราก็ถึง ที่พัก

หลังจากเช็คอินเป็นที่เรียบร้อย เราตัดสินใจแลกเงิน Kyat (ค่าเงินพม่า) ที่โรงแรม หลังจากสอบถามอัตราแลกเปลี่ยนอยู่ที่ 1 US$ = 9000  Kyat ซึ่งก่อนที่จะมา อัตราแลกเปลี่ยนอยู่ที่ 890  Kyat ประมาณนั้น
แลกกับโรงแรมก็ดีอย่าง เจ้าหน้าที่จะไม่เนี๊ยบ เรื่องความเก่าใหม่ของแบงค์ดอลล่าห์ เหมือนกับแลกที่ธนาคาร

หลังจากมีเงินพม่าแล้ว ท้องก็เริ่มหิว แต่ยังไม่อยากเสียงกินอาหารพม่า เราเรียกแท็กซี่ ไปร้านอาหารจีนที่อยู่ใกล้ กับองค์เจดีย์ชเวดากอง ราคาอยู่ที่ 5000  Kyat มุมมองจากที่นั่งภายในร้าน มองเห็นองค์เจดีย์ ตั้งเด่นเป็นสง่า อยู่บนเนินเขาเบื้องหน้า ช่างเป็นวิวทิวทัศน์ ที่สวยงาม ชวนเจริญอาหารเป็นที่สุด..

หลังจากอิ่มหนำสำราญ เราก็เดินลัดเลาะ จากประตูด้านหลัง ของร้าน ผ่านสวนสาธารณะ ประมาณ 200 เมตร ก็ถึงประตูทางเข้า องค์เจดีย์ชเวดากอง เข้าใจว่าน่าจะเป็นประตู ทางทิศใต้... แวบแรก ที่เห็นสิงห์ ทวารบาล 2 ตัว หรือ ชินเต้ (chinthe) ในภาษาพม่า เฝ้าตรงทางเข้า และเห็นศาลาทางเดิน ที่เป็นศิลปะพม่าแท้ๆ ขนลุกซู่ขึ้นมา ณ บัดดล ... ช่างสวยงามเหลือเกิน

สิงห์ทวารบาลนี้ สูงราว 10 เมตร ตั้งเด่นเป็นสง่า ชาวพม่าเชื่อว่า สิงห์จะคอยเฝ้ารักษาไม่ให้ใครมาทำอันตราย ซึ่งความเชื่อนี้ จะมีให้เห็นในทุกวัด เพียงแต่สิงห์ที่นี่ ใหญ่โต สง่างาม กว่าที่ไหน นั่นเอง

ส่วนอาคารทางเดิน ขึ้นไปยังองค์เจดีย์ จะประดับไปด้วยหลังคายอดปราสาท ศิลปะแบบพม่า เราต้องถอดรองเท้า ตั้งแต่ธรณีประตู บริเวณทางเดิน จะเป็นบันได104 ขั้น เราไม่ได้นับ แต่ตำราบอกไว้อย่างนั้น ก็ไม่ถึงกับเหนื่อย เพราะเค้าทำไว้ให้แบบเดินขึ้นสบายๆ ส่วนใครไม่สะดวกเดินขึ้น ก็มีลิฟท์บริการ อยู่ทางด้านนอก เมื่อถึงชั้นบนสุด เจ้าหน้าที่ก็เรียกให้ไปเสียค่่าเข้าชม คนละ 5 US$ ....

ตั๋วเข้าชม องค์พระเจดีย์ชเวดากอง คนละ 5 US$ ในภาพแสดงให้เห็นถึงความยิ่งใหญ่ อลังการณ์ขององค์พระเจดีย์ ที่เหลืองอร่าม งามจับตา และมีเจดีย์องค์เล็ก รายล้อมรอบ องค์พระเจดีย์ อีกชั้นหนึ่ง ภาพนี้ เข้าใจว่าถ่ายในมุมสูง ณ ที่ใด ที่หนึ่ง จึงสามารถเก็บภาพองค์พระเจดีย์ ได้ทั้งหมด...

สิ่งแรกที่เราเห็๋น เมื่อก้าวผ่านบันได ขั้นบนสุด นั่นก็คือ เจดีย์ทององค์เล็ก องค์น้อย เต็มลานไปหมด และองค์พระเจดีย์ชเวดากอง ก็ประดิษย์ฐาน อยู่ตรงกลาง นั่นเอง

องค์พระเจดีย์ชเวดากอง ยิ่งใหญ่ จนกล้องของเรา ไม่สามารถบันทึก ความยิ่งใหญ่ อลังการณ์ มาฝากเพื่อนๆ ได้ เพื่อนๆ ต้องมาดู ด้วยตัวเอง แล้วจะสามารถรับรู้ ว่าสวยงาม และยิ่งใหญ่ อลังการณ์ขนาดใหน....

ในตำรา ระบุไว้ว่า องค์พระเจดีย์ ชเวดากอง สร้างขึ้นเมื่อประมาณ 2500 ปี มาแล้ว กษัตริย์พม่า ทุกพระองค์ จะทรงมาไหว้องค์พระเจดีย์ฯ และตั้งจิตอธิษฐานให้ คิดการ สิ่งใด สมดังใจปรารถนา กล่าวกันว่า พระเจ้าบุเรงนอง ก่อนจะออกรบ ไปทำศึก จะทรงมากราบไหว้ องค์พระเจดีย์ ชเวดากอง เป็นเวลานาน และพระองค์ ก็ชนะศึก ทุกครั้งไป และนี่ ก็เป็นภาพวาด ที่แขวนประดับไว้ ในศาลาหนึ่ง ที่อยู่รายล้อมองค์พระเจดีย์ฯ

นอกจากความสวยงาม ยิ่งใหญ่อลังการณ์ ขององค์พระเจดีย์ชเวดากองแล้ว สิ่งที่เราพบเห็นได้ ทั่วไป ตลอดทั้งลานเจดีย์ นั่นก็คือ พลังศรัทธาของ พุทธศาสนิกชน โดยเฉพาะคนพม่า ต่างมากราบไหว้ สวดมนต์ มีให้เห็นทั่วทั้งลาน

คนพม่า เปี่ยมล้น ไปด้วยพลังศรัทธา ที่ชาวพุทธอย่างเรา สมควรเอาเยี่ยงอย่าง เป็นที่สุด ณ บริเวณ องค์พระเจดีย์ชเวดากอง ยิ่งใหญ่ ถึงเพียงนี้ กลับไม่มี ลักษณะการจัดการ แบบพุทธพาณิชย์ ให้รำคาญตา เหมือนดังเช่น วัดใหญ่น้อย ในบ้านเรา มีเพียงตู้บริจาค ตรงพระวิหารพระพุทธเจ้า ทั้งสี่ทิศ เท่านั้นเอง...

การมาเยือนองค์พระเจดีย์ชเวดากอง จะต้องเริ่มต้น ด้วยการสักการะพระพุทธเจ้า ที่วิหารฯ ทั้งสี่ทิศ ตามตำนานกล่าวไว้ว่า พ่อค้าชาวพม่า ได้เดินทางไปค้าขาย ที่ประเทศอินเดีย ได้มีโอกาสเข้าเฝ้าพระพุทธเจ้า ซึ่งในขณะนั้น พระองค์ทรงตรัสรู้ได้ 45 วัน พ่อค้าชาวพม่า เมื่อได้เข้าเฝ้า ก็เกิดความเลื่อมใส ศรัทธาประกาศตนเป็นพุทธมามกะ เมื่อถึงคราวจากลา ก็ทูลขอสิ่งของสำหรับบูชา พระพุทธเจ้าจึงทรงมอบพระเกศาไว้ให้ และเมื่อกลับถึงพม่า จึงมอบพระเกศา ให้กับกษัตริย์โอกะสัป และต่อมากษัตริย์ผู้นี้ ก็ได้ทรงสร้างเจดีย์ครอบพระเกศาธาตุ เอาไว้ นั่นเอง

หลังจากไหว้พระพุทธเจ้า ไหว้องค์พระเจดีย์ชเวดากอง แล้ว ก็ต้องเดินประทักษิณา ก็คือเดินตามเข็มนาฬิกา รอบพระเจดีย์ ตั้งจิตอธิษฐานขอพร เราก็ขอให้เดินทางปลอดภัย ปราศจากอุปสรรคใดๆ ...

จากนั้น ก็ไหว้พระ และสรงน้ำพระประจำวันเกิด รอบๆ พระเจดีย์ จะมีพระประจำวันเกิด ประดิษย์ฐานอยู่ ทั้ง 8 ทิศ คนพม่าจะทำการสรงน้ำพระ โดยการรดน้ำ ตามจำนวนอายุ บวกอีก 1 ใครอายุมาก ก็เหนื่อยหน่อย... ความจริง มีข้ออนุโลมว่า ถ้าอายุประมาณ 60-70 ปี ขึ้นไป ก็ให้รด 5 ขัน ซึ่งหมายถึง พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ บิดามารดา และครูบาอาจารย์

เพื่อให้ผู้ที่เกิดในแต่ละวันได้ไปสรงน้ำพระ ได้ถูกต้อง ก็ให้สังเกตุ จากสัตว์ซึ่งเป็นพาหนะประจำวันเกิด ที่ตั้งอยู่ด้านล่าง โดยรดน้ำด้วยขันใบเล็กเท่าจำนวนอายุ บวก 1 ของเราและคุณสามีเกิดวันเสาร์ สัตว์ที่เป็นพาหนะ ก็คือ พญานาค นั่นเอง

หลังจากนั้น ก็เดินชมสถาปัตยกรรม ประติมากรรมล้ำค่า ฝีมือช่างพม่า ซึ่งบอกได้คำเดียวว่า สวยงาม อลังการณ์ เป็นเอกลักษณ์ ไม่เหมือนใคร

วิหารยะไข่ หลังคาสีแดง เป็นงานสลักไม้ อันวิจิตรงดงาม ที่สร้างโดย พ่อค้าชาวยะไข่ 2 คน

งานสลักไม้ ระดับมาสเตอร์พีซ อันอลังการณ์ งานสร้าง ที่ผูกลวดลาย เป็น ไม้ดอก และบอกเล่าเรื่อง เกี่ยวกับนิทานพื้นบ้าน เป็นชาวบ้านสองพี่น้อง ที่ถูกพระเจ้าอนิรุทธ์ กษัตริย์แห่งพุกาม ประหารชีวิต เนื่องจากไม่ยอมสร้างเจดีย์ ฯลฯ

ณ บนยอดองค์เจดีย์ชเวดากอง มีสุวรรณฉัตรสีทองอร่ามตา ประดับด้วย เพชร นิล จินดา มากมาย ในตำรากล่าวไว้ว่า เพชร 4531 เม็ด ทับทิม ไพลิน และ บุษราคัมอีัก 2317 เม็ด และที่ยอดสูงสุด ประดับด้วยเพชรเม็ดใหญ่ ขนาดเท่าฝ่ามือคน หนักถึง 72 กะรัต... ด้วยความเชื่อที่ว่าเจดีย์เปรียบเสมือนเขาพระสุเมรุ ถือเป็นศูนย์กลาง ของโลกและจักรวาล เป็นที่ประดิษย์ฐานคำสอนของพระพุทธเจ้า จึงมีการนำเพชรเลอค่า มาประดับบนยอดสูงสุดของเจดีย์ เพื่อเป็นสัญญลักษณ์ แทนคุณธรรมล้ำค่า... นั่นเอง

เราใช้เวลา ชมความงามขององค์พระเจดีย์ ชมความงามของสถาปัตยกรรม ฯลฯ นานหลายชั่วโมง เมื่อมานั่งคำนวณดูเวลา เราใช้เวลาไปทั้งสิ้น เกือบๆ 4 ชั่วโมง เต็ม

พระ เณร ของพม่า ใส่จีวร สีเข้ม แดง แตกต่างจากพระบ้านเรา และจริวัตรของพระสงฆ์ ก็แตกต่าง จากบ้านเรา พระบ้านเรา จะสำรวมกิริยาวาจา และมีหน้าที่เผยแผ่ ศาสนา แต่เท่าที่สังเกตุดู พระ เณร ที่พม่า เหมือนมีหน้าที่ เรียนรู้ พระศาสนา ส่วนกิริยาวาจา ยังเป็นเหมือน มนุษย์ ปถุชน ธรรมดา ทั่วไป แต่สิ่งที่เหมือนกัน ก็คือ การที่พระต้องบิณฑบาตร ในตอนเช้า นั่นเอง

สิงห์ มีหน้าที่ปกป้อง คุ้มครองภัย มีให้เห็นตลอดทั้ง ลานเจดีย์

คนพม่าเคารพ และศรัทธา ต่อพุทธศาสนา มากถึงมากที่สุด องค์มหาเจดีย์ชเวดากอง เป็น 1 ใน 5 มหาพุทธบูชา ของประเทศพม่า ที่คนพม่า จะต้องมาสักการะ สักครั้งหนึ่งในชีวิต

ศิลปะแบบพม่า ที่เห็นได้อย่างชัดเจน ตั้งแต่ ทางเข้าวัด จนถึงลานเจดีย์ ก็คือ การทำหลังคา ซ้อนกันหลายๆ ชั้น นั่นเอง

หากพูดถึง พลังศรัทธาในพุทธศาสนา ที่เห็นได้ชัดเจน ตั้งแต่เรื่องการถอดรองเท้าเข้าวัด ตั้งแต่ธรณีประตู และคนพม่า ก็ทำให้เห็นเป็นตัวอย่างได้เป็นอย่างดี พลังศรัทธาแบบนี้ เลื่องลือไปไกล ถึงภาคพื้นยุโรป เมื่อครั้งที่ประเทศพม่าเสียเมือง ให้กับประเทศอังกฤษ ในยุคล่าอาณานิคม อังกฤษเมื่อได้ชัยชนะ เหนือประเทศพม่า ต่างก็พากันมาชมบ้าน ชมเมือง และเมื่อถึงองค์พระเจดีย์ชเวดากอง ก็หมายจะเข้าไปชม โดยการไม่ถอดรองเท้า คนพม่า ก็ไม่ยอม ให้คนอังกฤษต้องถอดรองเท้า คนอังกฤษถือว่าตัวเองเป็นใหญ่ ทำอะไรก็ได้ ก็เดินใส่รองเท้าย่ำไป หมายจะเข้าไปที่องค์เจดีย์ชเวดากอง คนพม่าเห็นดังนั้น ว่าต้านทานไม่ได้แล้ว ต่างพากันนอนเต็มลานองค์เจดีย์ ผู้คนชาวพม่าพอรู้ข่าว ยิ่งพากันมานอนจนไม่มีมีที่ให้คนอังกฤษเดิน หรืออีกนัยหนึ่งก็คือ หากคนอังกฤษจะเดินเข้าไป ก็ต้องเหยียบร่างของคนพม่า แทนที่ จะเหยียบย่ำลงบริเวณองค์พระเจดีย์ นั่นเอง จากเหตุการณ์นี้ คนอังกฤษจึงยอมคนพม่า ในเรื่องพลังศรัทธา และยอมถอดรองเท้า เข้าวัด นับตั้งแต่นั้นมา...

คุณยายฃาวพม่า นั่งดูดยาเส้น อย่างดูดดื่ม ใกล้ๆ กัน กลุ่มลูกเณร มาทัศนศึกษา ที่เจดีย์ชเวดากอง

และในยามค่ำคืน ที่นี่ ก็จะเป็นแหล่งรวม ของคนพม่า ที่กลับจากทำงาน มานั่งสวดมนต์ กันเต็มลาน เราตั้งใจว่า ในยามเย็นย่ำ จะมานั่งดื่มด่ำบรรยากาศนี้ ปรากฏว่าฝนตก เลยจบข่าวเลย...

ขณะที่กำลังเดินชมองค์พระชเวดากอง บางขณะมีฝนตกประปราย คุณสามีและเรา ก็ได้อาศัยศาลา หลบฝนกันไป แต่พุทธศาสนิกชนคนพม่า ยังไม่ยอมหลบฝน เมื่อมาถึงองค์พระเจดีย์ ต้องขอเดินประทักษิณา ให้ครบก่อน...

ภาพเก่า บรรยายประตูทางเข้า ในทิศต่างๆ ซึ่งแต่ละทาง ล้วนแล้วแต่มีสิงห์เฝ้าประตู  สวยงาม น่าเกรงขามดี

ออกจากเจดีย์ชเวดากอง เราก็มาเดินดูบ้านเมือง เมืองย่างกุ้ง อดีตเมืองหลวงเก่า ก็ยังคงเป็นเมืองที่ใหญ่ที่สุดในประเทศนี้ รถรา บ้านเมืองคึกคักมากกว่าที่ไหน จราจรของเค้า แต่งตัวคล้ายกับพี่ร.ป.ภ. บ้านเราเลย

จากองค์เจดีย์ชเวดากอง เราเรียกแท็กซี่ ไปตลาดสก๊อต ตลาดการค้าที่ใหญ่ที่สุด ของเมืองย่างกุ้ง ค่าโดยสารเท่ากับ 5000 Kyat

อยากจะดูวิถีชีวิต ผู้คน ก็ต้องมาดูที่ตลาด คนพม่าจะวางของขายริมทางเท้า และถ้าเป็นร้านขายของกิน ก็จะมีเก้าอี้พลาสติคเตี้ยๆ ไว้บริการลูกค้า เมื่อสั่งอาหาร ก็นั่งล้อมวง กินกันได้เลย นี่เป็นในเมือง แต่ถ้าออกไปนอกเมือง จะไม่มีเก้าอี้ให้ ต้องนั่งยองๆ ล้อมกระจาดแม่ค้า... นั่นเองจ้า

สินค้ายอดฮิตติดลมบน มีขายทุกทึ่ ทุกเวลา ก็คือหมากพลู พร้อมอุปกรณ์เสริม ซื้อปุ๊บเข้าปากเคี้ยวได้ทันที เป็นวัฒนธรรมที่นิยมปฏิบัติ กันมาตั้งแต่สมัยโบราณจนถึงปัจจุบัน ในทุกวันนี้ โดยเฉพาะผู้ชาย นิยมกินหมาก เหมือนกินลูกอม เหมือนสูบบุหรี่ ฯลฯ กินกันทั้งบ้านทั้งเมือง แต่แต่เด็กเล็ก วัยรุ่น วัยทำงาน วัยผู้ใหญ่ ตามถนนหนทาง มีแต่ร่องรอยการบ้วนน้ำหมาก แดงเถือกไปทั้งเมือง คุณสามีบอกในห้องน้ำชาย ดูไม่ได้เลย น้ำหมากกระจายเต็มโถ...ฮา  แต่ยังไง เราว่ากินหมาก ก็ยังดี กว่าติดบุหรี่เป็นไหนๆ

พม่ารับวัฒนธรรมการกิน มาจากประเทศอินเดีย ประเทศจีน และประเทศไทย แล้วมาประยุกต์ใช้กับตนเอง ได้เป็นอย่างดี อาหารหลายๆ อย่าง ทำให้นึกถึงอาหารบ้านเรา เช่น ขนมจีน เต้าคั่ว เหล่านี้เป็นต้น

ขนมของว่าง โรยด้วยมะพร้าว และถั่วเคี่ยวด้วยน้ำตาล ท่าทางจะอร่อย ขายเกือบจะหมดถาดแล้ว

ผักของพม่า น่าตา น่ารับประทานมาก และเชื่อว่า กินผักและผลไม้ที่นี่ น่าจะปลอดสารพิษที่สุด คนพม่า ยังไม่มีเงินซื้อสารเคมีมาใช้ นั่นเอง

และท้ายที่สุด ที่ฮอตฮิต ไม่เลิก นั่นก็คือ การใช้สมุนไพรทานาคา ประหน้า ทาแป้ง เพื่อป้องกันรอยเหี่ยวย่น ป้องกันสิวฝ้า มีวางขายทุกที่ ที่เราไปเยือน ที่นี่ถือว่าในเมือง มีการสกัดเป็นผง มาให้ใช้กันได้ง่ายๆ แต่ถ้าไปนอกเมือง จะเห็นทานาคา เป็นแท่ง เป็นท่อนไม้ใหญ่โตเท่าลำแขน วางขายกันเลยทีเดียว

ในวันพรุ่งนี้ เราจะำไปเที่ยวอาณาจักรพุกาม อาณาจักรแรกเริ่มเดิมที ของประเทศพม่า อาณาจักร ที่มีอายุเก่าแก่ นับ 1000 ปี ไปชมทะเลเจดีย์ นับพันๆ องค์ กลางป่าเขา ลำเนาไพร เพื่อนๆ อย่าลืมติดตาม นะจ๊ะ..

เที่ยวอาณาจักรพุกาม